Lừa đảo hay tham ô

>> "Phát lộ" sếp nhận lương hơn 2,6 tỷ đồng/năm
>> Thái Lan: căng thẳng chính trị vẫn bế tắc
>> Người chống tham nhũng sẽ bị tuyên án ngày chủ nhật
>> Tin rúng động: dừng tuyển sinh 207 ngành đào tạo đại học (có cái ngành chuyên dạy nói dối sao không thấy dừng luôn!)


Lý Toét

Trong kinh doanh người ta quan tâm đến Doanh thu và Chi phí. Hiệu số của Doanh thu và Chi phí là Lãi gộp hay Lãi trước thuế, con số dùng để đánh thuế Lợi tức. Không phải tất cả các khoản Chi (có chứng từ hợp lệ, tất nhiên) đều được tính thành Chi phí, có những khoản chi không hợp lý buộc phải đưa vào Lãi gộp. Sổ sách kế toán là bắt buộc nhằm giúp chủ doanh nghiệp và cơ quan thuế rạch ròi được 2 khoản này một cách chính xác.

Sổ sách kế toán cũng nhằm giải trình cho đại hội cổ đông về tài chính doanh nghiệp. Cổ đông không muốn có những khoản chi ngoài nghiệp vụ kinh doanh nên cũng có yêu cầu về mặt sổ sách giống như cơ quan thuế.

Một số ngành có lãi rất cao, như là ngành ngân hàng. Doanh thu của ngành này tối thiểu là 3% cho khoản vay 1 năm. Tổng dư nợ tín dụng toàn hệ thống lên đến 3 triêu tỷ đồng đem lại doanh thu ít nhất là 90 ngàn tỷ đồng (thực tế có thể gấp 1.5 đến 2 lần con số này). Do đó, lãi trước thuế theo báo cáo của mỗi ngân hàng khoảng từ 2 ngàn đến 5 ngàn tỷ đồng.

Lãi lớn nên các cổ đông lớn có cơ hội lạm dụng những khoản chi của ngân hàng cho mục đích riêng của họ. Có thể đó là những khoản đầu tư rủi ro cao. Nếu thành công thì họ thu lãi vào túi riêng và trả vốn lại cho ngân hàng. Nếu thất bại, khoản đầu tư bị mất thì việc hạch toán sẽ không dễ dàng.

Như đã nói ở trên, bất kỳ một khoản chi nào cũng đòi hỏi phải có chứng từ hợp lệ.

Nguỵ tạo việc Triển khai một dự án nửa chừng rồi đóng cửa là một cách. Cách này đòi hỏi phải lập một dự án khả thi, tốn chi phí nghiên cứu, tốn thời gian, là một cách làm kém hiệu quả.

Mua một sản phẩm có giá trị thấp với giá cao gấp nhiều lần giá trị thực. Cách này khá hiệu quả trong thời đại mù mờ thông tin. Ngày nay, nó trở nên nguy hiểm, có nguy cơ phạm tội tham ô. (*)

Cớ bị mất trộm cũng là một cách. Nhưng bị mất trộm một lúc cả ngàn tỷ đồng thì ngay cả bộ trưởng Công an cũng không dám chứng thực.

Một cách ít ai ngờ tới là "bị lừa đảo", nghĩa là dùng tiền mặt để mua một loại "giấy tờ có giá" và mua nhằm đồ giả. (**)

Vấn đề là ở chỗ, các cổ đông cần phải biết chắc chắn rằng món đồ giả kia (***) phải đang nằm trong két sắt của ngân hàng mà họ đang là đồng chủ sở hữu. Nếu không, những người thực hiện giao dịch (giả định) liên quan đến những "giấy tờ có giá" kia là nghi phạm tham ô hàng đầu.

Chú thích:
(*) Xem vụ án Dương Chí Dũng trên báo đảng.
(**) Hình minh hoạ ở đầu bài là một loại "giấy tờ có giá".
(***) Xem vụ án Huyền Như trên báo đảng.

Xem thêm:
- Độc quyền lãi “khủng”
- Vì niềm tin vào hệ thống ngân hàng
- Tuyên bố này là có thể hiểu được nhưng hơi vội vã

Ghi chú nhỏ về chống tham nhũng

>> Tấm vé số ở VN và 'sự vô cảm'
>> Pháp luật không nghiêm minh, đừng đòi người dân phải tốt
>> Đã chứng minh "con gà có trước, quả trứng có sau"
>> Khoa học đã chứng minh được Ngọc Trinh rất thông minh
>> Cảnh sát giao thông 'làm nhiều tiền ít'


Trương Thái Du

(TNO) - Để chống tham nhũng và tham ô, phải chăng nên bắt đầu từ văn hóa? Một đứa bé xem việc ăn trộm trứng gà là xấu xa, đê tiện; thì khi lớn lên có khả năng rất cao là nó sẽ tránh xa việc ăn cắp cả con gà, hoặc nguyên đàn gà.

Trước tiên xin bạn đọc thưởng thức ba câu chuyện độc lập:

1. Gối đẹp: Cách đây không lâu tôi được quá giang một chiếc siêu xe của bạn một người bạn. Chiếc xe đến từ trời Âu hoàn hảo từng li từng tí, gây chú ý nhất là mấy chiếc gối nhỏ nền nã để kê lưng hoặc gác tay. Tôi hỏi chủ xe gối này mua ở đâu hay là đồ theo xe. Anh ta cười rất tươi và không giấu vẻ tự hào bảo rằng mấy cái gối này anh ta “chôm” trên máy bay của một hãng hàng không quốc tế nổi tiếng về khoản sang trọng. Việc “chôm chĩa” khá công phu, phải bay đủ mấy chuyến mới có được trọn bộ!

2. Thiên đường: Một thủy thủ Việt Nam bỏ trốn để làm việc chui tại Nhật kể với tôi rằng nước Nhật đã xây dựng xong Chủ nghĩa Cộng sản. Bằng chứng là nơi đó hàng hóa ê hề, tràn ra cả vỉa hè. Chẳng có cửa hàng nào cất hàng và khóa cửa khi đêm về. Cho nên anh ta sướng lắm. Tối nào thèm uống bia, anh lại nhảy lên chiếc xe hơi bãi rác mang biển số giả của mình ra phố. Anh ta chỉ tốn năm mười giây dừng lại để kéo một hai thùng bia “chùa” vào xe và thưởng thức một đêm “ngất ngây con gà tây”!

3. Trí khôn Việt thua tinh thần cảnh giác Nhật: Trên báo Tuổi Trẻ Cười số 86 tháng 3/1991, dưới bút danh Hoàng Minh, giáo sư Cao Xuân Hạo viết: 

“Nhiều người kể lại rằng trong một chuyến đi tham quan một thửa ruộng thí nghiệm ở Nhật Bản, GS. Lương Định Của “lỡ chân” bước hụt xuống bùn. Vết bùn này có thể cho biết những bí quyết mới về phân bón. Lập tức có một cô nhân viên Nhật Bản chạy đến xin lỗi rối rít vị khách quý, đưa một đôi giày sạch cho ngài thay và chỉ năm phút sau đem trả cho ngài đôi giày bị lấm bùn đã giặt sạch và đã sấy khô, không còn lấy một phân tử bùn nào. Cho hay đến như một người đã học được cái nghề gián điệp công nghệ ngay ở Nhật mà cũng không thoát được cặp mắt phản gián tinh tường của họ.”

***

Thật lạ lùng, chúng ta không hề thấy trong ba câu chuyện ở trên một chút ngượng ngùng hay xấu hổ, khi hành vi ăn cắp được thực hiện thành công trót lọt nhiều lần, hoặc bị chặn đứng vì sự cảnh giác của nạn nhân. Trái lại, ăn cắp thậm chí được xem như một chiến công “hiển hách”.

Phải chăng đạo đức xã hội đã bị khuyết thủng đâu đó? Hoặc ít nhất cũng có thể kết luận văn hóa Việt Nam có cái nhìn không khắt khe lắm với tật xấu này. Khi một nền văn hóa không dự trữ kháng thể mạnh để chống virus ăn cắp hoành hành, tất yếu xã hội ấy sẽ xuất hiện tham nhũng, tham ô. Bởi vì bản chất tham nhũng và tham ô cũng là ăn cắp.

Như vậy để chống tham nhũng và tham ô, phải chăng nên bắt đầu từ văn hóa? Một đứa bé xem việc ăn trộm trứng gà là xấu xa, đê tiện; thì khi lớn lên có khả năng rất cao là nó sẽ tránh xa việc ăn cắp cả con gà, hoặc nguyên đàn gà.

Nếu chống tham nhũng không bắt đầu từ văn hóa và giáo dục cơ sở, thì dù có tử hình kẻ tham nhũng này, xã hội sẽ lại xuất hiện kẻ tham những khác, mà cấp độ càng ngày càng tăng, chứ không thể giảm đi.

Trong báo cáo của nhà ngoại giao và Hán học Phillarstre gửi Thống đốc Nam Kỳ năm 1878, có đoạn rất đáng chú ý: "Đất nước này hết sức nghèo nàn, chính phủ bị ràng buộc trong tất cả mọi hoài bão có thể có và trong tất cả mọi ý muốn cải cách, bởi những sợi dây không thể cắt đứt mà không làm đổ vỡ hết đồng loạt. Triều đình còn bị kìm hãm bởi những điều mê tín của một xã hội đã được cấu tạo rất chặt chẽ; đối với kẻ cầm đầu, mê tín đó là những cái cớ viện dẫn để bảo vệ những quyền lợi đã có, đối với tất cả mọi người thì đó là khí giới phòng thủ chống lại mọi thay đổi. Mỗi người đều biết mình có lợi gì khi thay đổi, nhưng lại chú ý nhiều nhất tới những gì sẽ mất và đều không muốn bắt đầu từ đấy".

Chúng ta thấy rằng nhận xét cách đây 135 năm của Phillarstre vẫn còn rất đúng với đề tài chống tham nhũng của bài viết này. Tất cả mọi người đều hưởng lợi nếu toàn xã hội không còn ăn cắp và tham nhũng, nhưng mọi thứ dường như cứ mãi quanh quẩn ở điểm xuất phát, nếu không kể nút thắt là những phiên tòa có án tử, thỉnh thoảng lại diễn ra.

Công ước của Liên Hợp Quốc về chống tham nhũng nêu rõ: “Tham nhũng không còn là vấn đề của địa phương mà là một hiện tượng có tính xuyên quốc gia ảnh hưởng tới tất cả các xã hội và các nền kinh tế, do vậy hợp tác quốc tế nhằm ngăn chặn và kiểm soát tham nhũng là điều vô cùng cần thiết”. Với trường hợp Việt Nam, nên xem xét bao quát cả yếu tố lịch sử và văn hóa trong nạn tham nhũng và hối lộ.

Người Việt Nam, hết đời này đến đời kia, vẫn lặp đi lặp lại câu ca dao nghẹn đắng: “Con ơi nhớ lấy câu này. Cướp đêm là giặc, cướp ngày là quan”. Song nếu ông quan ấy ở trong dòng tộc mình, thì lập tức nó chuyển tông thành niềm kiêu hãnh: “Một người làm quan, cả họ được nhờ”.

Án tử của Dương Chí Dũng vừa qua là chế tài cao nhất của nền pháp trị với tham nhũng. Điều đó là cần thiết, nhưng thật sự chưa đủ. Một cơ thể xã hội khỏe mạnh phải hài hòa giữa dương (pháp trị) và âm (văn trị). 

Hãy tưởng tượng một câu chuyện mà tôi tin sẽ xảy ra ở tương lai: Đứa trẻ tiểu học về hỏi cha nó là quan tham: “Cha ơi bài học trong trường nói tham nhũng là xấu xa, là ăn cắp, sẽ tàn phá tan tành đất nước, phải không cha?”. Không ít thì nhiều, câu hỏi đó sẽ điều chỉnh hành vi của người cha tích cực hơn.

Xem thêm:
- Vỉa hè và người bán hàng rong
- Kẻ đáng xấu hổ nhất thì đã không còn biết xấu hổ
- Một chiều trong công viên 29/3 nghĩ về Đà Nẵng

Vụ án Vinalines: Đại biểu dân cử ở đâu?

>> Lã Thị Kim Oanh được tha tội chết
>> Viện Kiểm sát đề nghị: tử hình Lã Thị Kim Oanh
>> Sự bình thản khó tin của Dương Chí Dũng
>> Nói lời cuối cùng, Dương Chí Dũng xin lỗi Đảng và nhân dân
>> Đại gia Lê Ân xây nhà mới cùng vợ ngắm siêu giường 6 tỷ


Đỗ Nguyễn

(TNO)- Phiên tòa xét xử ông Dương Chí Dũng và những người đồng phạm đang diễn ra, thu hút sự quan tâm của dư luận. Ông Dương Chí Dũng và đồng phạm được xử lý nghiêm minh, đúng người, đúng tội, đúng quy định của pháp luật thì đó là biểu hiện cao nhất của nhà nước pháp quyền. Người dân sẽ thêm tin tưởng vào pháp luật.

Ở Trung Quốc, Triều Tiên người ta thẳng tay tử hình những ông quan tham nhũng, thậm chí cả cán bộ đã nghỉ hưu, để giữ nghiêm pháp luật và tạo sự răn đe lớn cho toàn bộ hệ thống. Đấy là bài học để lấy lại niềm tin của nhân dân ở các nước đó.

Sẽ có những án tử hình, hoặc án tù trong vụ án tham nhũng của Dương Chí Dũng nhưng vấn đề mà người dân quan tâm hơn cả đó là cơ chế nào thực sự hữu hiệu để thực hiện quyền lực của nhân dân, quyền giám sát, ngăn chặn những cơ hội tham nhũng xảy ra.

Khi người dân gởi quyền của mình cho đại biểu HĐND và cao hơn là Đại biểu Quốc hội, liệu rằng các vị đại biểu ấy có thấy xót xa khi đã không kịp thời phát hiện ra những sai phạm nghiêm trọng ở Vinalines hay các vụ án tham nhũng nổi cộm khác.

Người dân khi đã gởi cái quyền quan trọng của mình cho các Đại biểu Quốc hội vì họ tin tưởng và còn cả hi vọng được nói lên tiếng nói của mình.

Khi xảy ra những vụ án tham nhũng lớn như ở Vinalines, mới thấy được đại biểu dân cử đã không thực hiện tốt vai trò giám sát của mình.

Tại phiên tòa, trả lời câu hỏi của chủ tọa hỏi về việc “có giám sát và biết doanh nghiệp mua ụ nổi hay không?”, đại diện Bộ Giao thông vận tải, Bộ Tài chính đều cho rằng không nắm được. Các bộ không nắm được, nhưng nếu Đại biểu không ngại va chạm, thực thi đến cùng quyền lực được nhân dân giao phó thì có lẽ sẽ không có vụ đại án Vinalines hôm nay.

Một khi đại biểu của nhân dân thông qua vai trò của mình ngoài chuyện đóng góp ý kiến để xây dựng quyết sách trên nhiều mặt còn phải thật sự trung lập, công tâm, thực hiện quyết liệt quyền giám sát của mình để ngăn chặn những vụ tham ô, tham nhũng có cơ hội xảy ra. Bởi tiền đó, là tiền thuế của nhân dân!

P/s: ... vụ tham nhũng nào "đặt câu hỏi như trên" chẳng được bà con nhễ?!


Xem thêm:
- Trời ạ! Đào đâu ra chứng cớ bây giờ?
- Đất nước nhìn từ những tượng Phật thật to
- Bức cung, dùng nhục hình: tội "giết người"!
- Nói thêm về vụ án oan Nguyễn Thanh Chấn

Tham nhũng đây chứ đâu?

>> Vì nó là cái váy
>> Võ Nguyên Giáp: người “chiến sĩ” số 1
>> 7 kiệt tác nghệ thuật đã biến mất vĩnh viễn
>> Lương khủng không bằng... 'lậu' khủng
>> Vụ sếp lương "khủng": Đây là một vụ tham nhũng, cần được xử lý nghiêm

Cuteo@

Theo báo chí, một số sếp móc cống của 4 doanh nghiệp công ích tại TPHCM nhận các mức lương khủng (tới 2,6 tỷ đồng/năm) tạo nên làn sóng phản ứng dữ dội từ phía người lao động, và đang thu hút sự chú ý đặc biệt của dư luận của cả nước.

Là sếp doanh nghiệp, mà làm việc không hiệu quả, quản lí tồi, thất thoát lớn, lương cấp dưới không đủ sống, để mất đoàn kết nội bộ, và tình trạng ngập lụt, mất vệ sinh ở TP HCM vẫn ngày càng trầm trọng, mà sao dám nhận lương khủng? Bạn có thể đi từ châu Phi đến châu Mỹ, liệu có thấy ai nhận mức lương khủng như vậy không? 

Được biết, ở xứ ta, chuyện lãnh đạo doanh nghiệp nhà nước nhận mức lương cao ngất ngưởng đã từng bị phát hiện, bị công luận lên án nhưng rồi đâu vẫn đóng đấy. Có hai nguyên nhân dẫn đến chuyện này: Thứ nhất, Nhà nước đang “ôm” các doanh nghiệp này và đương nhiên sẽ xảy ra tình trạng “cha chung không ai khóc”, người có quyền sẽ tự xếp lương “khủng” cho mình. Thứ hai là xử lý không nghiêm (chính xác là biết rồi để đấy, không xử lý) nên chuyện lương khủng ở nhiều doanh nghiệp nhà nước vẫn cứ tiếp diễn, bất chấp doanh nghiệp làm ăn lỗ lãi ra làm sao, và đời sống cán bộ công nhân viên như thế nào.

Còn nhớ là trước đây, người đứng đầu Tổng công ty đầu tư và kinh doanh vốn nhà nước (SCIC) lương cao gấp cả chục lần lương Chủ tịch nước đã được phát hiện, và bị đưa ra chất vấn ở Quốc Hội. Nhưng rút cuộc, chuyện đó được kết luận thế nào, có ai bị xử lý kỷ luật không, và bây giờ lương Tổng giám đốc SCIC ra sao thì không rõ. Hoặc trường hợp ông Tổng giám đốc Tập đoàn điện lực Việt Nam (EVN) than thở với báo chí rằng ông thương cán bộ, công nhân ngành điện lương bình quân chỉ hơn 7 triệu đồng/tháng, dư luận cả nước tỏ ra tức giận. Người dân giận vì ngành điện luôn kêu lỗ, nhưng cán bộ, công nhân vẫn hưởng mức lương cao ngất ngưởng. Nhưng thực tế thì lương những công nhân lao động vất vả, nguy hiểm cũng chỉ bằng một nửa con số ông Tổng giám đốc nêu ra. Chỉ các sếp mới hưởng vài chục triệu đồng/tháng. Nhưng rồi vụ việc đó cũng chìm nghỉm. Rõ ràng, ở đây sự minh bạch có vấn đề, những chuyện không bình thường ở cơ quan cấp trung ương còn chưa được xử lý nghiêm chỉnh, thì ở địa phương làm ăn xằng bậy là điều dễ hiểu.

Trở lại vụ lương khủng ở TP HCM, một anh công nhân làm việc cật lực trong cống được 8 triệu/tháng, không có bảo hiểm, nhưng sếp ngày ngày ngồi phòng máy lạnh thì bỏ túi hơn 200 triệu đồng. Dư luận cho rằng đây là việc làm vô luân, và dã man, bởi họ đã bòn rút sức lao động của những công nhân ngụp lặn trong rác thải cống rãnh để mưu sinh.

Nhiều người đã đặt câu hỏi: Nếu vụ việc không bị phanh phui, liệu mấy sếp có chịu trả lại tiền? Câu trả lời đơn giản là chữ "không" tròn chĩnh. Điều đáng lên án và cũng là cảnh báo đối với cơ quan quản lý kinh tế là các sếp này công tác tại các doanh nghiệp nhà nước, sử dụng vốn ngân sách mà lại vin vào cái cớ “có lãi” để hưởng mức lương cao gấp vài chục lần người khác. Ấy là chưa kể “lãi giả, lỗ thật” như thường thấy. Bi hài là ở chỗ, một thành phố quanh năm bị ngập nhưng ông giám đốc công ty thoát nước lại hưởng lương tới 2,6 tỷ đồng. Một sự việc kéo dài hàng năm trời, với những khoản chi khổng lồ như vậy mà vẫn lọt thì quả là một chuyện lạ. Về bản chất, đây là một vụ tham nhũng điển hình cần phải được xử lý nghiêm bất chấp việc họ có đem trả lại tiền hay không.

Đã có một sự so sánh thú vị nhưng chát mặn mà báo chí nêu ra, lương Thủ tướng Chính phủ chưa tới 15 triệu, lương của một Bộ trưởng và Chủ tịch các tỉnh thì còn thấp hơn… và các giáo sư, sau nhiều năm nghiên cứu, cống hiến thì mức lương của họ cũng chỉ khoảng 7 triệu/tháng. Và ngay lương của một kỹ sư cầu đường 14 năm trong nghề như tôi cũng chỉ được hơn 6 triệu đồng/tháng. Vậy thì làm sao chúng ta tìm được người tài cho cơ quan nhà nước? Làm sao chống tham nhũng?

Trong khi cuộc chiến chống tham nhũng dường như đi vào bế tắc, như một cách giải tỏa áp lực từ công luận, một bản báo cáo mang danh "báo cáo khoa học" về đề tài chống tham nhũng được vội vã công bố. Theo đó, tham nhũng được đổ lên đầu mấy tay cảnh sát giao thông, bằng minh chứng số liệu "điều tra xã hội học", rằng cảnh sát giao thông đứng đầu danh sách những người tham nhũng. Vậy là báo chí đã định hướng dư luận và chĩa mũi nhọn vào cảnh sát giao thông, thay vì vào quan chức (nhóm người có khả năng tham nhũng đích thực), điều này về bản chất là cản trở việc điều tra chống tham nhũng. Thực ra, ai cũng biết, một số cảnh sát giao thông có hành vi nhận tiền bẩn của người vi phạm luật giao thông (người nhận đã xấu, nhưng người chủ động đưa còn xấu hơn), nhưng so với tham nhũng của quan chức thì đồng tiền mà họ nhận chả thấm vào đâu. Thử tưởng tượng, tham nhũng tiền mặt đã là kinh khủng, nhưng tham nhũng quyền lực, tham nhũng bằng chính sách (liên quan đến nhóm lợi ích và lợi ích nhóm) thì thiệt hại cho dân cho nước sẽ như thế nào?

Chúng ta kêu gọi chống tham nhũng, nhưng lại kêu khó trong khâu phát hiện và xử lý. Tôi lại nghĩ khác, vấn đề chỉ là quyết tâm mà thôi. Để mở đầu cho cuộc chiến chống tham nhũng, có lẽ sẽ là việc xử lý các quan chức móc cống nêu trên.

Chúng ta hãy chờ xem!

Nguồn: Blog Tre Lang


Xem thêm:
- "Tầm vóc" một phiên tòa thế kỷ
- Những công văn, quy định “lạ lùng”!
- Thiếu cặp lồng, còn cơm ăn với lá

Hoan hô thầy bói

>> Cần có một văn bản Hiến pháp tốt hơn
>> Cần một bản Hiến pháp "của chúng ta"
>> 'Tôi sẽ tiếp tục phát biểu về Hiến pháp'

>>>>> Thông tin sai trong một báo cáo của Đà Nẵng (Được biết, đã có 11 chuyên gia thuộc 30 cơ quan tham gia biên soạn và góp ý và “được cập nhật số liệu, thông tin có liên quan đến hết tháng 12.2009, một số vấn đề có tính thời sự được cập nhật thông tin đến năm 2010...”. Tuy nhiên, một công trình hoành tráng, chắc rất tốn kém và quy tụ nhiều “chuyên gia” như vậy cũng đã sai ngay từ lời giới thiệu khi nói đến vị trí địa lý của Đà Nẵng. Theo báo cáo này: Đà Nẵng có vị trí địa lý 15,55 đến 16,13 vĩ độ Bắc và 107,49 đến 108,20 kinh độ Đông. Đây chỉ là vị trí của vùng đất liền. Vùng biển của TP.Đà Nẵng còn gồm quần đảo Hoàng Sa nằm ở 15,45’ đến 17,15’ vĩ độ Bắc, 11,10 đến 11,30 kinh độ Đông, cách đảo Lý Sơn (thuộc tỉnh Quảng Ngãi, Việt Nam) khoảng 120 hải lý về phía nam (theo Cổng thông tin điện tử TP.Đà Nẵng). Từ việc không nắm rõ được vị trí địa lý của vùng biển đảo tối quan trọng này, các tác giả của công trình “báo cáo” lại tiếp tục sai lầm khi in bản đồ vị trí địa lý nhưng vẫn để nguyên cụm từ “South China Sea” mà không thể hiện đúng tên tiếng Việt là biển Đông.)

***

LĐ - Có những “bản tin nho nhỏ” hằng ngày trên truyền thông như bà chủ tịch xã ăn chặn tiền xây nhà vệ sinh, các ông quan xã ỉm tiền hỗ trợ người nghèo, thậm chí biến người chết thành người sống, phù phép người sống thành đã qua đời để ăn chặn các loại tiền chính sách.

>> Vũ công mà "công vẫn ngủ"

To hơn một chút là trưởng ban quản lý và bảo vệ rừng Đăk Ntao (Đắc Nông) thuê người phá 3,3ha rừng để lấy gỗ bán, hoặc dự án điện mặt trời cho các xã miền núi đã nghiệm thu từ mấy năm nay, nhưng mới phát hiện ra hàng đống thiết bị còn phơi nắng đội mưa chưa lắp đặt.

Nói chung, cứ nhìn từ trên cao xuống cấp thấp nhất (huyện, xã) đều thấy rõ sự bất lực (hay tiếp tay) của những người trong chính quyền cơ sở cho các hành vi tham nhũng, phá hoại tài nguyên, biển thủ công quỹ. Thậm chí có huyện miền núi nghèo ở Quảng Nam khi một vị phó thủ tướng hỏi về “lâm tặc – vàng tặc”, cán bộ huyện đã  báo cáo trung thực: Huyện chuẩn bị ra quân dẹp “giặc” là y như rằng có “gián điệp” báo xuống xã, “giặc” rút lui hết. Khi “giặc” ở trong nhà, trong cơ quan thì còn gì để nói!

Nhưng với cấp thấp dẫu sao mọi người đều biết, thậm chí nhìn bằng mắt thịt của người trần cũng thấy rõ mồn một sự tha hóa biến chất của một bộ phận cán bộ công chức. Còn nếu ngồi từ dưới tầm thấp nhìn lên cao lại khác, tầm nhìn hạn chế bởi trời nhiều mây. Những đám mây xám kiểu “cơ chế, chính sách bất cập” hoặc “chưa có chế tài” hay “lỗi hệ thống”… khiến chúng ta cũng “mờ u mu huyền mù” về thực trạng kinh tế xã hội.

Đây không nói các vụ phạm pháp hình sự. Nhiều người, cứ tạm gọi là “nhẹ dạ cả tin” lại chăm chăm lên mạng xã hội, đọc gì tin nấy, mặc dù phần lớn là thông tin phán đoán, quy chụp, tâm huyết cũng có, hằn học cũng có, người trong cuộc nói nước đôi, người ngoài cuộc cũng ''rửa tay'' nhưng chưa ''gác kiếm'' nói nhiều hơn cả. Với cái nhìn chính thống, mạng xã hội vẫn được coi không phải là báo chí (dù tác nghiệp như báo chí), thậm chí bị xem là thông tin vỉa hè.

Nhưng có khói vì đã có lửa. Đã có lửa thì phải đề phòng hỏa hoạn. Hệ thống truyền thông quốc gia của Việt Nam đủ mạnh để làm đúng chức năng của mình và dư sức để “tuyên chiến” với những thông tin được xem là không chính thức, thậm chí là võ đoán, bịa đặt. Nhưng không hiểu vì sao điều này hầu như ít xảy ra, trừ việc nhất loạt đăng các bản tin chính thức được phát đi từ cơ quan có thẩm quyền. Chính hiện tượng “đường ai nấy đi” đã khiến người dưng thêm khó hiểu về bản chất của các thông tin, thậm chí các góc nhìn khác nhau còn “nguy hiểm” hơn thông tin của các ông “thầy bói xem voi”.

Cộng con đỉa to, cái quạt thóc, cái chổi xể, cái cột nhà cháy… lại vẫn là con voi xù xì. Còn những thông tin đa chiều lại khác, không hướng nhận thức của công chức vào một con vỏi con voi mà ly tán đi nhiều phương hướng, khó tìm được sự đồng thuận chung. Có câu “Đoàn kết là sức mạnh”, đồng thuận sẽ có đoàn kết. Còn phân ly tư duy, nhận thức, đánh giá hoặc chỉ nhìn thấy mây đen che khuất trời xanh, núi xanh thì lại khác.

30% cán bộ công chức “vác ô”, nhưng chỉ có mỗi một bác bí thư “vi hành” quán cà phê sáng. Mới có một địa phương ghi hình chiếu lên tivi tỉnh nhà những cán bộ công chức ăn nhậu trong giờ hành chính, ''chém gió'' như… dân quèn. Có vài bác cán bộ mạnh dạn tuyên bố có “chạy chức”, “bôi trơn”, nhưng nói rồi chẳng tìm cách gì để chứng minh mình nói đúng.

Năm ông thầy bói đã chia sự thật ra thành 5 khúc, cộng lại đã miêu tả đúng hình tượng con voi. Và chỉ có thế mà thôi!

Trần Đức Chính

P/s: Coi như mọi chuyện đã an bài!

Xem thêm:
- Nếu như có chút mừng?
- Chúng ta là người thua cuộc?
- Mô Phật! Thoát...
- Họ là đồng bào của các anh chị đấy!