Showing posts with label ăn cướp. Show all posts
Showing posts with label ăn cướp. Show all posts

Sunday, September 15, 2013

Tội đồ quốc gia!

>> Pháp luật chưa theo kịp thực tiễn
>> Vụ lương “khủng”: Không thể để "hạ cánh an toàn"!


Theo tìm hiểu của chúng tôi tiền lương là số tiền thù lao trả cho người lao động theo định kỳ, thường là hàng tháng. Các tổ chức kinh tế, doanh nghiệp, người thuê lao động trả công cho người lao động (công nhân viên chức) theo số lượng và chất lượng lao động họ đã đóng góp. Mức tiền lương sẽ khác nhau giữa các ngành nghề khác nhau do người lao động cung cấp giá trị lao động khác nhau. Mức tiền lương cũng phụ thuộc vào nơi thuê lao động và nhu cầu. Nếu nhu cầu về lao động cao thì tiền lương sẽ có xu hướng tăng. Ngược lại, tiền lương sẽ có xu hướng giảm ở nơi thừa lao động.Tiền lương của người lao động tại một số quốc gia cũng chênh lệch nếu giới tính, chủng tộc của họ khác nhau.

Được biết, từ năm 1997 đến nay mức lương tối thiểu đã liên tục thay đổi, điều chỉnh hơn 10 lần, cụ thể như sau: năm 1997: 144.000đ - năm 2000: 180.000đ - năm 2001: 210.000đ - năm 2003: 290000đ - năm 2005: 350.000đ - năm 2006: 450.000đ - năm 2008: 540.000đ - năm 2009: 650.000đ - năm 2010: 730.000đ - năm 2011: 830.000đ - năm 2012: 1050.000đ - tháng 7.2013: 1.150.000đ. Ví dụ người có hệ số lương 4.06 nhân với mức lương tối thiểu mới năm 2013 là 1.150.000đ thì bằng 4.669.000đ lương tháng thuần túy. 

Nhưng để sở hữu được hệ số lương 4,06 nầy thì người lao động bình thường, có trình độ chuyên môn trung bình là cao đẳng, phải trải qua thời gian tham gia công tác trên 30 năm, có độ tuổi khoản 50. Nói chung gần hết một đời người đi theo cách mạng, phục vụ nhân dân, không bị kỉ luật, được nâng lương đều đặn 2 năm 1 lần. Đây quả thật là một thông số khá lý tưởng, khá ấn tượng cho vòng đời, vòng lương của công chức Việt Nam, còn đối với mức lương nầy có tương xứng với sự hi sinh, cống hiến, đóng góp cũng như có đáp ứng đủ nhu cầu đời sống hiện tại của họ hay không, thì đây vẫn là câu hỏi luôn luôn thường trực trong bàn hội nghị, trong đời sống kinh tế, chính trị, văn hóa, thậm chí xuất hiện trong từng bửa ăn, giấc ngủ, cơn mơ ... của mọi người nhưng vẫn còn bỏ ngõ chưa có lời giải đáp cụ thể và thỏa đáng.

Tuy nhiên thời gian gần đây có một số giám đốc doanh nghiệp nhà nước vốn được đảng, chế độ cưu mang bảo bọc như "con đẻ" lại tự xây dựng, tự trả cho mình một mức lương khủng từ vài chục đến vài trăm triệu đồng một tháng rút ra từ "bầu sửa mẹ" đó. Trong đó, Công ty TNHH MTV Thoát nước Đô Thị, Công ty TNHH MTV Chiếu sáng Công cộng,  Công ty TNHH MTV Công trình Giao thông Sài Gòn, Công ty TNHH MTV Công viên Cây xanh TP. HCM ...

Quả thật, đây là một mức chưa từng có trong lịch sử chế độ tiền lương chung của Bộ Tài chính ban hành, gấp cả chục lần lương Chủ tịch nước, Thủ tướng chính phủ gây bất bình trong dư luận nhân dân nói chung, trong tập thể người lao động nói riêng. Đặc biệt nghiêm trọng, các đơn vị nầy lại cắt xén chế độ tiền công, chế độ bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế của người trực tiếp lao động với thời gian dài, mặc định họ thành lao động thời vụ, vĩnh viễn không được hưởng chế độ ưu đãi của nhà nước ưu việt xã hội chủ nghĩa VN  mà suốt mấy thập kỉ qua toàn đảng, toàn dân, toàn quân đã hi sinh xương máu, tính mạng đấu tranh bảo về và gìn giữ. Những kẻ ăn lương khủng này, xét về góc độ nào đó là tội đồ quốc gia, là đối tượng tham ô trá hình cần lên án và truy tố trước pháp luật.

Cần nói rõ thêm rằng những ngành như điện lực hưởng lợi từ tài nguyên quốc gia, được hiểu là "đầu vào" như than đá đối với nhiệt điện; nguồn nước từ sông, suối, rừng đối với thủy điện. Ngành dầu khí hưởng lợi từ mỏ dầu, ngành công ích như cây xanh, công viên, vỉa hè, điện chiếu sáng,  nước sinh hoạt ... cũng hưởng lợi từ tài nguyên như sông, đất, cỏ cây hoặc từ cơ sở vật chất hạ tầng kỹ thuật như đường sá, cầu cống, công viên, sân bay, nhà ga, bến tàu ... của toàn xã hội tạo nên. Bản thân các doanh nghiệp nầy chỉ là doanh nghiệp điều hành, điều phối, phân bố hợp lý các công đoạn KD-SX từ nguyên liệu đến thành phẩm. Riêng ngành đường sắt, hàng không thì thụ hưởng cơ sở vật chất của chế độ cũ để lại hằng trăm năm nay như Ga Sài Gòn là một ví dụ. Đặc biệt, khách hàng tiêu thụ sản phẩm hàng hóa gọi tắc là đầu ra của những doanh nghiệp nầy là toàn thể nhân dân hầu như là đối tượng bắt buộc (chứ không phải là ưu tiên như họ ca ngợi) là khách hàng người nước ngoài đang làm ăn sinh sống trên đất nước VN, là quân đội, công an, công nhân, nông dân, học sinh sinh viên ... 

Như vậy, nếu đem so sánh các doanh nghiệp nhà nước với doanh nghiệp tư nhân, hay doanh nghiệp nước ngoài bằng nguồn vốn tự có, tự xoay trở bán đất đai, tài sản, cầm cố nhà cửa, mượn bạn bè, vay ngân hàng để đầu tư thành lập công ty xí nghiệp, âm thầm tạo ra của cải vật chất cho xã hội, giải quyết công ăn việc làm cho hàng ngàn lao động phải được quan tâm chăm sóc đúng mức cho đối tượng nầy nhiều hơn. Thiết nghĩ đã đến lúc cán cân công lý, các chính sách chế độ ưu tiên, ưu đãi cần phải xem xét lại, bên nào "trọng" bên nào "kinh" cho phù hợp với đạo lý lãnh đạo đồng thời, tạo công bằng, văn minh, văn hóa chung cho xã hội. Đặc biệt những doanh nghiệp nhà nước hưởng lợi từ tài nguyên khoáng sản, cơ sở vật chất của quốc gia lãnh thổ, đối tượng khách hàng là nhân dân và các lực lượng tiêu dùng gần như là bắt buộc trên phạm vi toàn quốc như phân tích ở trên thì nên hưởng lương, trả thưởng ít lại, thậm chí áp đặt khu vực kinh doanh có điều kiện này vào đơn vị hành chính sự nghiệp có thu mới đúng nghĩa. Trên cơ sở nầy nhà nước và nhân dân tham gia quản lý, giám sát thu chi kỉ lưỡng, trích nộp hoàn toàn lợi nhuận vào ngân sách quốc gia, không thể coi đây là lợi nhuận từ doanh nghiệp được.

Nếu làm được như thế, đúng như thế thì chắc chắn rằng nhà nước sẽ có thêm nguồn thu rất lớn, đồng thời thiết lập lại trật tự, công bằng, văn minh và hợp lý trong sản xuất kinh doanh thúc đẩy quá trình công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa như phương châm đảng đã đề ra.

Sài Gòn, 9.2013
Bình Địa Mộc


Xem thêm:
- Phẫn nộ
- Tham nhũng đây chứ đâu?
- Thị trường chứng minh: BĐS bắt đầu đổ vỡ

Friday, August 30, 2013

Lương ở Việt Nam, lương ở Mỹ

>> Chủ tịch TP HCM 'choáng' với mức lương 2,6 tỷ đồng
>> Đề nghị thanh tra vụ lãnh đạo nhận "lương 2,6 tỷ đồng"
>> 'Phải minh bạch lương lãnh đạo doanh nghiệp Nhà nước'
>> Làm giàu bất hợp pháp phải bị coi là tội phạm
>> Ông Bá Thanh đã nghe được 6 vụ liên quan tham nhũng


* Từ >>> Facebook Ngọc Thu:

Lương 2,6 tỷ đồng ở Việt Nam là bao nhiêu so với mức lương ở Mỹ?

2,6 tỷ đồng, với tỉ giá USD 1 = 21.000 VNĐ, tương đương USD 124.000. 

Theo số liệu của World Bank thì lương trung bình (GDP per capita) năm 2012 của người dân VN là USD 1.600/ năm, vậy mức lương USD124.000/ năm cao gấp 77,5 mức lương trung bình của 1 người dân VN. 

Cũng theo số liệu của WB, lương trung bình năm 2012 của người Mỹ là 50.000/ năm. Mức lương cao hơn lương trung bình 77,5 lần của người Mỹ sẽ là USD 3.875.000/ năm. 

Giám đốc Công ty Thoát nước TP lãnh lương 2,6 tỷ tương đương 1 người làm việc ở Mỹ lãnh lương 3.875.000 đô/ năm. 

Với mức lương này, ngoại trừ các CEO hàng đầu ở Mỹ thì có thể có được, còn dân Executive và dân Management bình thường thì cũng không dám mơ. Lương của 1 ông là bạn thân của ông xã mình, hiện giữ chức Vice President ở một công ty high-tech, nghiên cứu thuốc chữa trị bệnh nan y, cũng chỉ trên 200.000/ năm.

* Từ thông báo 623 của thành phố:

Tiền lương của 4 công ty công ích TP.HCM:

* Công ty TNHH một thành viên Thoát nước đô thị:
- Lương của giám đốc năm 2012: 2,6 tỉ đồng/năm.
- Lương của chủ tịch hội đồng thành viên: 1,6 tỉ đồng/năm.
- Lương của kế toán trưởng: 1,67 tỉ đồng/năm.
- Lương của phó giám đốc: 969 triệu đồng/năm.

* Công ty TNHH một thành viên Công viên cây xanh TP:
- Lương của giám đốc năm 2012: 759 triệu đồng/năm.
- Lương của chủ tịch hội đồng thành viên: 691 triệu đồng/năm.
- Lương của phó giám đốc: 609 triệu đồng/năm.
- Lương của kế toán trưởng: 655 triệu đồng/năm.

* Công ty TNHH một thành viên Công trình giao thông Sài Gòn:
- Lương giám đốc năm 2012: 856 triệu đồng/năm.
- Lương của chủ tịch hội đồng thành viên: 853 triệu đồng/năm.
- Lương của phó giám đốc: 584 triệu đồng/năm.
- Lương của kế toán trưởng: 716 triệu đồng/năm

* Công ty TNHH một thành viên Chiếu sáng công cộng TP:
- Lương giám đốc năm 2012: 2,2 tỉ đồng/năm.
- Lương của chủ tịch hội đồng thành viên: 2,4 tỉ đồng/năm.
- Lương của phó giám đốc: 1,9 tỉ đồng/năm.
- Lương của kế toán trưởng: 1,7 tỉ đồng/năm.

Nguồn: Blog Tân Châu


P/s: Lương thủ tướng 17 triệu/tháng sau khi đã trừ tiền đóng bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế. Công ty Chiếu sáng công cộng thu nhập 52,9 triệu đồng/người/tháng. Thằng bạn phóng viên lâu năm báo SGGP vừa báo cáo có...7 triệu/tháng, bà chị làm báo Cao su bẽn lẽn khai 12 triệu/tháng, một anh Tuổi Trẻ hân hoan thông báo lương cao hơn thủ tướng...Oài...thấy có người hỏi cắc cớ nha, 17 triệu sao đủ cho con cái du học Anh, Mỹ. Bộ hổng biết ngoài lương còn có lậu sao, rồi ngân sách nhà nước, rồi còn các đại gia đi cửa sau... Con cái học hành đàng hoàng thì cha mẹ mới yên tâm phụng sự đất nước chứ. Hứ. (Facebook  Cô Gái Đồ Long)

Xem thêm:
- Lần sửa đổi cuối cùng
- Cả đời sống trong mơ
- Internet và lý tưởng đại đồng


Friday, March 22, 2013

Phải gọi thẳng tên tục là “ăn cắp”


>> Cực kì đơn giản nhưng tại sao không công bố
>> Kịch bản nào cho bất động sản 2013


Đào Tuấn - Cái gốc, không phải chỉ là những cuộc vi hành đột xuất của một bí thư tỉnh ủy nào đó. Cái gốc nằm ở hai chữ tinh giản.

Có một dạo, các tỉnh thành ào ạt chế tài cấm cán bộ công chức café, quán xá. Ở Bình Thuận, đích thân Bí thư tỉnh ủy cam kết “Tỉnh ủy sẽ ra chỉ thị nghiêm cấm cán bộ, công chức là cà quán café, quán ăn hay ra chợ trong giờ hành chính. Nếu vi phạm lần thứ nhất sẽ bị kiểm điểm, vi phạm lần thứ hai sẽ bị kỷ luật”. Ở Quảng Trị, UBND tỉnh thậm chí còn giao Đài PTTH ghi hình và phát trên sóng của Đài THHT tỉnh các vi phạm của cán bộ, công chức, viên chức về việc sử dụng thời gian làm việc, tập trung vào các hành vi đi muộn, về sớm, chơi games, uống rượu bia, cà phê… trong giờ làm việc.

Chỉ thị ào ạt, nhưng từ bấy, chưa thấy có mấy công chức bị xử lý, dù hành vi của họ không thể gọi khác hơn là “ăn cắp”- ăn cắp thời gian được trả lương bằng tiền thuế của dân. Lý do cũng không phải là không thể “ba mặt một lời”. Ở Vĩnh Long, ngày 14.9 năm ngoái, cả Sở Công thương, kể cả nhân viên bảo vệ, đã bỏ nhiệm sở đi nhậu mừng tân Giám đốc trước sự kinh ngạc của người dân. Hồi cuối năm 2012, Sở Nội vụ Ninh Thuận chỉ qua một đợt khảo sát nho nhỏ đã ghi nhận có đến 224 trường hợp cán bộ công chức, ở hầu hết các đơn vị “đi muộn về sớm”. Thật kinh khủng, có tới hơn 100 người đi trễ hơn 30 phút. Và không ít trong đó đi trễ tới…105 phút.

Chưa hề có một cuộc khảo sát xung quanh việc công chức đã sử dụng thời gian công, được trả bằng tiền thuế dân, để làm những gì “tư”, dù điều đó, bất cứ ai cũng có thể nhìn thấy hàng ngày: Café, nhậu nhẹt, chơi game, xem phim, buôn cổ phiếu, buôn dưa lê đến “nóng máy, chập điện”, thậm chí, nội trợ, kiểu “nhặt rau bí, cắt râu tôm”, ngay trong giờ làm việc, ngay trong phòng làm việc, ngay trong cái gọi là công sở.

Có một nhận xét, của dân, tất nhiên, cần phải chép ra đây “Công sở buổi sáng đã chuyển đến quán café, buổi chiều thì mở ở quán nhậu”.

Cửa quan, vốn đông nhưng dân vẫn kêu việc không chạy có lẽ là vì vậy.
Chỉ thị đầy. Quy định vô thiên lủng. Chế tài nặng có, nhẹ có, không hề thiếu.

Vậy cái thiếu ở đây là thiếu cái gì?
Sáng nay nay, theo Tuổi trẻ, Chủ tịch Phú Yên Phạm Đình Cự tuyên bố sẽ xử lý kỷ luật những cán bộ bỏ việc trong ngày 23-2, ngày đầu tiên đi làm sau Tết. Ở Quảng Bình, đích thân bí thư Lương Ngọc Bính “vi hành đột xuất” tại các quán café. “Tôi là người đứng đầu nên phải kiểm tra đột xuất”- ông nói với Thanh Niên, “Rồi đây tôi sẽ về các huyện nữa, ở những nơi tập trung quán xá nhiều, sẽ kiểm tra đột xuất. Mình lãnh đạo phải đi trực tiếp mới biết người thật việc thật, thiết thực, đi vào cuộc sống chứ chỉ nghe nói lại nhiều khi không chính xác. Đợt thứ hai mà phát hiện ai là kiên quyết xử lý nghiêm, thậm chí gọi cơ quan đến nhận người. Không thể chấp nhận cán bộ ăn lương nhà nước, ăn lương của dân mà đi la cà như thế được. Việc nhỏ nhất không làm được thì việc gì làm được, trong khi cứ kêu là thiếu cán bộ, thiếu biên chế. Nhưng tôi tin rằng sau chuyến này anh em sẽ chấn chỉnh tốt hơn”.

Hóa ra, cái thiếu là thiếu những chuyến vi hành của những người ban hành chỉ thị, để chứng minh rằng đó không phải là chuyện “hòa cả làng”, là “cá mè một ruộc”. Cái thiếu, còn là thiếu sự nghiêm khắc để sự xuê xoa, cả nể kiểu làng xã che khuất một dị tật của nền hành chính công.

Hoan hô ông bí thư. Người dân cần những chuyến vi hành như thế. Người dân cũng tin rằng nếu “thượng” có những chuyến vi hành, hẳn nhiên, “hạ” không thể loạn được.

Nhưng có lẽ, cái gốc, không phải chỉ là những cuộc vi hành đột xuất của một bí thư tỉnh ủy nào đó. Cái gốc nằm ở hai chữ tinh giản.

Người dân nghĩ mãi chưa ra tại sao tình trạng “30% công chức cắp ô”, “có cũng được không có cũng không sao” đã được định lượng thậm chỉ bởi một Phó Thủ tướng mà chúng ta không tinh giản quách nó đi, cho nhẹ gánh thuế của dân!?

P/s: ... cóp lại bài của Đào Tuấn để tặng riêng cho còm sĩ "nặc danh" quen thuộc!

Xem thêm:
- Họp phụ huynh
- Nghe lại tiếng chửi
- Cổng chùa thiện ác
- Nhân định và thiên lý

Tuesday, March 12, 2013

Tiền gửi tiết kiệm và… bất động sản!

>>> Vì sao vốn chủ sở hữu ngân hàng giảm mạnh?


Hiệp hội Bất động sản Thành phố Hồ Chí Minh (HoREA) vừa có kiến nghị cực “sốc”: Đánh thuế thu nhập trên tiền lãi từ những khoản gửi tiết kiệm trên mức 500 triệu đồng, để chuyển hướng dòng tiền đầu tư cho sản xuất kinh doanh, trong đó có bất động sản. Ngay lập tức, kiến nghị và những giải thích của HoREA đã vấp phải sự phản ứng mạnh mẽ của dư luận. Theo giải thích của HoREA, việc đưa ra kiến nghị này không ngoài mục đích tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh. Nếu tiền nhàn rỗi trong dân không được đầu tư vào sản xuất, mà cứ gửi ngân hàng, sẽ làm cho nền kinh tế càng khó khăn hơn.

Sau khi được đăng tải rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng, kiến nghị của HoREA đã được nhiều chuyên gia kinh tế, lãnh đạo ngành ngân hàng, thuế, tài chính... phân tích, mổ xẻ. Có ý kiến cho rằng, kiến nghị nêu trên không chỉ thể hiện sự lấn sân, “lợi ích nhóm”, mà còn có dấu hiệu vi phạm quy định pháp luật về thuế, về hoạt động của tổ chức tín dụng... Nói cách khác, đó là kiến nghị thiếu tính khả thi, vì nó không xuất phát từ thực tiễn, cũng không dựa trên các chủ trương chính sách của Đảng(?), Nhà nước. Bởi lẽ, ai dám đảm bảo người dân sẽ dùng tiền nhàn rỗi không gửi tiết kiệm để mua nhà, mua đất, đầu tư bất động sản? Nếu cho rằng người dân sẽ đem tiền đó để đầu tư sản xuất kinh doanh cũng không có cơ sở, bởi đâu phải ai có tiền cũng có thể tổ chức sản xuất kinh doanh có hiệu quả? Bên cạnh đó, Chính phủ cũng đang khuyến khích người dân sử dụng dịch vụ ngân hàng như thanh toán không dùng tiền mặt, gửi tiết kiệm để ngân hàng có vốn đầu tư cho các doanh nghiệp, nền kinh tế, thì kiến nghị đánh thuế thu nhập cá nhân đối với người gửi tiết kiệm chẳng khác gì đi ngược lại chủ trương này. Mặt khác, việc đánh thuế lãi tiền gửi tiết kiệm cũng làm nảy sinh tình trạng thuế chồng thuế, vì theo các chuyên gia kinh tế, ngay khi nhận các khoản tiền lương, thưởng, người dân đã phải thực hiện đầy đủ các nghĩa vụ về thuế (nộp thuế thu nhập cá nhân).

Về khía cạnh xã hội thì đa số người hưu trí, người già, người có thu nhập thấp phải tích cóp tiền bạc gửi tiết kiệm để tích lũy, lo cho tương lai, phòng ngừa với bất trắc trong cuộc sống... mà đi đánh thuế trên phần lãi ít ỏi của họ là việc làm thiếu đạo lý. Việc đánh thuế thêm cả tiền gửi tiết kiệm sẽ ảnh hưởng tiêu cực lên hoạt động huy động vốn và cho vay của các ngân hàng, khiến doanh nghiệp sản xuất kinh doanh càng khó khăn hơn. Một chuyên gia kinh tế cũng cho rằng, hiện tại có tới 70-80% nguồn vốn cung cấp cho nền kinh tế là từ hệ thống ngân hàng. Nguồn vốn đó chủ yếu là từ tiền gửi tiết kiệm của người dân. Chưa kể, gửi tiết kiệm hiện nay khó có thể coi là kênh đầu tư tốt vì lãi suất gửi tiết kiệm thực tế chỉ bù lại được khoản trượt giá hằng năm.

Như vậy, xét trên nhiều khía cạnh thì rõ ràng kiến nghị của HoREA là không thể chấp nhận. Trong bối cảnh suy thoái kinh tế toàn cầu, Chính phủ đã và đang triển khai nhiều giải pháp quyết liệt nhằm kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo an sinh xã hội…, thì việc người dân gửi tiền vào ngân hàng cần được khuyến khích thông qua chính sách cụ thể, bởi đó là cách gián tiếp họ góp công, góp của làm giàu cho đất nước, cho xã hội.

Yến Nhi

P/s: ... nảy sinh tình trạng thuế chồng thuế!

Xem thêm:
- Ước gì dân oan cũng được báo cáo Bộ Chính trị
- Cử tri cũng đâu có công bằng?


Wednesday, January 30, 2013

Từ đất mà ra

(copy để đó, sẽ viết lời bình sau)

Nguyễn Vạn Phú

Trường hợp 1: Doanh nghiệp A. viết một dự án rất thống thiết, xin địa phương cấp đất để xây nhà máy, hứa hẹn đem lại nhiều công ăn việc làm cho địa phương. Sau khi được cấp đất, doanh nghiệp này bèn xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất, dùng phần lớn diện tích để “phân lô bán nền”. Người dân trước đó bị giải tỏa nhường đất để xây nhà máy nay khiếu kiện liên miên vì không chịu nổi sự bất công mất đất cho người khác làm giàu.

Trường hợp 2: Doanh nghiệp B. được cấp một mảnh đất với tổng giá trị 80 tỷ đồng. Ngay sau đó một thời gian doanh nghiệp này sang nhượng mảnh đất này cho một doanh nghiệp khác, có dây mơ rễ má với nhau, với giá được kê khống lên thành gần 600 tỷ đồng. Mảnh đất được dùng để thế chấp, vay tiền ở ngân hàng đến 300 tỷ đồng. Dù đất đóng băng, hai doanh nghiệp này vẫn đã hưởng những khoản lời khổng lồ còn ngân hàng ôm một cục nợ xấu.

Trường hợp 3: Công ty địa ốc C. lập dự án bất động sản, chi phí ban đầu bỏ ra chừng 100 tỷ đồng nhưng nhờ cơn sốt đất đai mấy năm trước định giá dự án đến 500 tỷ đồng. Bản thân dự án được thế chấp để vay vốn ngân hàng được đâu 300 tỷ đồng. Công ty này thu hồi ngay 100 tỷ đồng chi phí ban đầu, bỏ túi thêm 100 tỷ đồng tiền xem là lãi, còn 100 tỷ đồng đang xây dựng dở dang. Nay thị trường suy sụp, công ty bỏ mặc dự án cho ngân hàng; ngân hàng không thu hồi được nợ, cũng không dám xem nó là xấu vì như thế phải trích lập dự phòng rủi ro nhiều. Họ cứ tìm cách đảo nợ, nuôi dự án chờ bất động sản được cứu.

Đây chỉ là một vài ví dụ minh họa cho muôn vàn bi hài kịch mà nền kinh tế và người dân đang gánh chịu, tất cả cũng vì đất mà ra. Mặc dù những trường hợp này được công khai trên báo chí trong thời gian gần đây, thiết tưởng nó là loại chuyện ai cũng biết từ lâu. Vì sao không ai can thiệp?

Với địa phương, tiền sử dụng đất thu từ những dự án trên địa bàn là nguồn thu ngân sách béo bở, dễ kiếm, dễ thu, chiếm một tỷ trọng lớn trong ngân sách, không ai dại gì bỏ qua. Có dự án, có ký giấy tờ tức là có xin-cho, một mảnh đất màu mỡ cho tham nhũng được khích lệ phát triển ở khắp mọi nơi.

Với ngân hàng, những năm chạy đua tăng trưởng tín dụng, nhất là những năm kích cầu bù lãi suất, họ không dại gì không cho vay nhất là khi cứ tưởng nắm chắc thế chấp là đất đai đang lên giá từng ngày là nắm đằng chuôi. Không loại trừ tín dụng ngân hàng còn đổ vào các công ty địa ốc sân sau của một số cổ đông lớn bất kể thiệt hại trong tương lai cho ngân hàng. Cuộc đua này làm nảy sinh tình trạng sở hữu chéo giờ vẫn còn là mớ bòng bong.

Với doanh nghiệp, một khi mức lợi nhuận từ hoạt động truyền thống không bao nhiêu, lại nóng ruột vì đồng nghiệp lao vào địa ốc đang thắng lớn, rất dễ bị cám dỗ đổ vốn vào địa ốc. Đây là một canh bạc đang làm nhiều doanh nghiệp thua trắng khi đồng tiền lãi ít ỏi của hoạt động chính phải gánh chi phí tài chính nặng nề từ những dự án địa ốc dang dở.

Chừng đó thực tế cũng đủ để mọi người phải thức tỉnh để ít nhất lần sửa Luật Đất đai sắp tới phải cân nhắc những điều khoản nhằm hạn chế tình trạng lợi dụng đất để thao túng nhiều hoạt động kinh tế.

Trước tiên, không ít thì nhiều, cố tình hay ngẫu nhiên, chính những bên tham gia, gồm doanh nghiệp, ngân hàng và chính quyền địa phương đã thay nhau đẩy giá đất lên cao, tạo ra bong bóng bất động sản. Cứ tưởng giá cao giúp thu được nhiều thuế, tăng lợi nhuận nhưng thật ra rốt cuộc giá cao gây thiệt hại cho tất cả. Chi phí làm ăn ở Việt Nam ngày càng lớn một phần do giá đất tăng vọt trong nhiều năm trước, không nhà đầu tư nghiêm túc nào chịu nổi.

Chuyện đó cũng chưa quan trọng bằng số phận của những người dân có đất bị thu hồi, đang chịu phần thiệt thòi nhiều nhất, đang cầm đơn đi khiếu kiện khắp nơi. Đây là nơi chất chứa mọi sự bất công của một thị trường méo mó, nhân danh phát triển để hưởng lợi trên lưng người dân. Áp lực xã hội, sự đổ vỡ về văn hóa, niềm tin đang là vấn đề gay gắt nhưng thường bị bỏ qua.

Phải sửa luật sao cho việc thu hồi đất của người dân là chuyện “vạn bất đắc dĩ” và không được dùng hai chữ “thu hồi”. Nếu có trưng mua đất của dân thì phải thương lượng với họ một cách sòng phẳng, quyền lợi của người có đất bị trưng mua phải được bảo vệ một cách chặt chẽ. Luật Đất đai 2003 quy định bốn trường hợp cụ thể Nhà nước “thu hồi” đất để sử dụng vào mục đích phát triển kinh tế gồm: “Đầu tư xây dựng khu công nghiệp, khu công nghệ cao, khu kinh tế và các dự án đầu tư lớn theo quy định của Chính phủ” nhưng thực tế chính quyền địa phương nhiều lúc cứ mạnh tay thu hồi đất của dân chỉ để trao cho một doanh nghiệp nào đó. Hạn chế quyền thu hồi đất của chính quyền cơ sở để luật pháp khỏi bị lợi dụng là một bước khởi đầu cần thiết.

Hơn hết, nếu đất có chủ thật sự, tức người dân được trao quyền sở hữu mảnh đất họ đang sử dụng lâu dài và hợp pháp, phần lớn các câu chuyện lợi dụng đất nói trên đã không thể xảy ra. Ngược lại, lúc người dân được làm chủ thật sự mảnh đất của họ, đất sẽ sản sinh sự giàu có cho xã hội tương tự câu chuyện khoán 10 năm xưa. Chúng ta đã không thừa nhận “chế độ công hữu về các tư liệu sản xuất chủ yếu” cho nền kinh tế thì tại sao không áp dụng tinh thần này cho người nông dân vì đất chính là tư liệu sản xuất chủ yếu của họ. Hiến pháp đang được sửa đổi, bổ sung. Tại sao không nhân cơ hội này sửa điều 57 để không nói đất đai “là tài sản công thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu” nữa mà thừa nhận nhiều hình thức sở hữu đất đai, gồm cả sở hữu tư nhân và sở hữu nhà nước.

Friday, December 21, 2012

Nhân định và thiên lý


Những ngày cuối năm 2012, Béo post lại bài này để bà con đọc cho vui!

Cuộc họp của nhóm người đại diện nhân dân năm nào cũng vậy, ở cái thành phố biển nhỏ bé này, người ta thường được xôn xao là... có lẻ lão ấy sắp đi, có lẻ lão ấy còn ở lại, rồi có lẻ lão ấy chuẩn bị đi, rồi có lẻ lão ấy không đi, lão ấy ở lại...

Đi đâu bây giờ,
sự an toàn tuyệt đối trong thời khắc hiện nay chính là những chiếc ghế vua,
không đi đến được chổ ấy thì đi đâu, đi để làm gì nữa?

Cháy...
Chính ngọ, ngày 17/2/2011, một ngọn đuốc sống bừng cháy tại trước ủy ban công quyền, mọi nỗ lực dập tắt đều không đem lại hiệu quả. Cái chết của một trí thức 31 tuổi mà báo chí lề phải cho là tai nạn được sự quan tâm đặc biệt của chính quyền thành phố. Nhiều lời đồn thổi quanh ngọn lữa kia khiến lực lượng an ninh dày đặc, câu trả lời chính xác nhất về nguyên nhân cái chết chỉ có thể từ chàng trai xấu số ấy. Lạ lùng là, trong số những người viếng tang anh, có những người chưa hề quen biết anh, họ là những người đi khiếu nại tố cáo đất đai, họ là những người công giáo... họ xót thương, tiếc nuối cho sự đơn độc, sự dại dột của anh. Điều độc ác nhất nhưng không bất ngờ nhất là ai đó đã cố tình tung tin người thanh niên bạc phận ấy bị tâm thần...

Ngôi nhà đang thờ di ảnh anh hiện nằm nguyên vẹn đơn độc một bên đường, nơi có một cây cầu có thể sẽ hợp long gần đấy, những ngôi nhà hàng xóm cạnh bên đều đã đập phá, di dời. Chắc nhà anh cũng phải thế, nhưng có lẻ đợi hết mãn tang, âu cũng là một chút tình còn rớt lại...

Hơn mười năm nay, thông qua ngôn ngữ quý phái sang trọng của các phương tiện truyền thông quốc doanh, thành phố nhỏ này được biết đến như một biểu tượng của sự phồn vinh, thịnh vượng. Những con đường thông thoáng sạch đẹp, những ngôi nhà cao tầng san sát nhau, những trai thanh nữ tú nói cười khoe những trang phục thời thượng bắt mắt, những chiếc ô tô đậu kín đường chỉ để đưa đón con cái đi học, ăn sáng, uống cà phê... Mà đã phú quý thì thường sinh ra lễ nghĩa, thế rồi tiệc tùng, ca hát, nhảy múa... suốt sáng, thâu đêm. Siêu thị, nhà hàng, vũ trường... liên tiếp mọc lên.

Cũng chính ngọ, ngày 23/12/2011, cái nơi ăn chơi nhất, cái vũ trường tồn tại lâu nhất thành phố đã cháy rụi, mọi nổ lực cứu chữa kéo dài vài tiếng đồng hồ để lại một hiện trường đen thui trơ trọi, rất may không có rủi ro về nhân mạng. Sự phồn thịnh của thành phố tạo đà cho sự phát đạt của vũ trường, cuối năm Tết đến ai ngờ lại gặp vận đen, đành ngậm ngùi tạm thất thu một thời gian ngắn. Sàn nhảy bao giờ cũng là một hình thức kinh doanh đặc biệt, lắm quan hệ phức tạp và cũng lắm kẻ thù.

Và ngày hôm ấy, ngày họp cuối cùng của kỳ họp thứ 3 HĐND thành phố kết thúc, lời nhạc Quốc ca hùng tráng vang lên.
Thành phố khấm khá nhờ đất, từ chiếc sổ có in hình bất động sản kia thông qua các giao dịch tài chính, người ta vay vốn để mua cổ phiếu, từ cổ phiếu ấy người ta lại vay vốn mua ôtô sang trọng đắt tiền, từ ôtô sang trọng đắt tiền ấy người ta lại vay vốn để mở ra dịch vụ kinh doanh... Như thế, trong mắt thiên hạ người ta sẽ là một người "thành đạt" với bất động sản, cổ phiếu, ô tô, dịch vụ kinh doanh.., và sẽ có biết bao nhiêu người ta như thế trong cái thành phố nhỏ bé này. Nếu như cái mắt xích ấy vận hành trơn tru thì sự "thành đạt" đó sẽ kéo dài, nhưng trời xui đất khiến, lợi nhuận kỳ vọng cổ phiếu đã tan thành mây khói, bong bóng bất động sản lại xì hơi... kéo theo những hệ lụy nghiêm trọng khác.

Hiện tượng cháy đầu năm, cuối năm kể trên là hiện tượng cháy có khói, có khét, cháy trong môi trường tự nhiện, nhưng cổ phiếu, bất động sản... sẽ mồi ngọn lữa ấy bén sang môi trường đời sống xã hội. Mà đã cháy theo nghĩa bóng thường tứ phía đa chiều rất khó dập tắt được, thời gian lại lâu, lính phải giỏi nghề... và sự cháy ấy chỉ mới bắt đầu.

Chứng khoán được ưu ái đến lạ kì, được đài truyền hình đưa bản tin đều đặn hằng ngày, được ông Vũ Văn Ninh, ông Nguyễn Sinh Hùng... thông qua các phương tiện đại chúng khuyến khích người dân đầu tư. Và bây giờ, khi ông Vũ Văn Ninh lên ngồi chức phó Thủ tướng, ông Nguyễn Sinh Hùng qua giử chức chủ tịch Quốc hội... thì thị trường cổ phiếu kia lại rớt một cách thảm hại. Không biết từ bao giờ, Việt Nam cho ra đời nhiều vị chính khách phát ngôn ngẫu hứng như vậy, lão cũng không là ngoại lệ, lão cũng cực kì ngẫu hứng.

Cổ tích...
Định nghĩa sự tử tế và đàng hoàng của nhà báo, công chức nên dành cho các triết gia. Đối với đa số những người dân thường hiện nay, họ coi những nhân vật có nhân xưng đó như những mối quan hệ xa xỉ, gọi là chỉ để gật đầu qua loa đại khái... Muốn xây dựng được cái bắt tay đối trọng, cân bằng, thậm chí có thể sai khiến được hai hạng người trên chỉ có đám quan chức đầy quyền lực hay là bầy đại gia doanh nhân lắm của nhiều tiền, nơi báo chí và công chức chỉ là công cụ của cầm quyền, nơi mệnh lệnh và tiền bạc khiến họ khiếp sợ và vâng lời.

Đã nhiều năm nay, cả thành phố này xem lão như một dấu bằng ổn định, mà cô nào cậu nào muốn tài giỏi hơn lão khác nào là bị bệnh hoang tưởng. Lão thích đọc "Cổ tích bên sông" của một tay nhà báo tự cho mình là công chức quèn, nhưng mà quèn đó được hiểu theo một nghĩa riêng, không nôm na như suy nghĩ bình dân của người đời. Tay viết đó thừa sức hiểu cổ tích chỉ dành cho người lớn, con nít bây giờ ghét cổ tích, ghét người lớn vì người lớn chỉ biết đến tiền và lừa lọc. Con nít biết rằng Tấm và Cám, cả hai đều ác độc, thậm chí Tấm còn dã man hơn Cám. Con nít biết rằng Thánh Gióng ngu quá, sau khi đánh giặc xong sao lại bay lên trời, sao không ở lại cướp lấy chính quyền, hưởng vinh hoa phú quý... Con nít biết rằng sau này chúng sẽ lớn, chúng sẽ không tin bất cứ những gì mà người lớn đã nói hôm nay.

Lão thầm nhép môi và lắc đầu, lão đọc đi đọc lại câu... " Người đời vốn ghét đề cao vai trò cá nhân, nhưng không thể ghét người đề cao trách nhiệm cá nhân"... rồi nghĩ trong đầu thằng nhà báo này uốn lưỡi quá đáng, lão mà chịu trách nhiệm cá nhân thì đã xin từ chức từ lâu rồi. Lão ôm bụng cười khoái chí...

Ánh đèn nhà hàng vừa đủ cho một không gian tâm sự, lần đầu tiên có một mụ đàn bà thấy được, hiểu được giá trị những ngón tay tuyệt đẹp của lão. Mụ đàn bà này hiếu thắng lại cao ngạo quá, cứ viết lung tung trên blog chê người này xạo người kia xạo, lại còn khẳng định như đinh đóng cột rằng tháng 7/2011 lão sẽ đi đâu đấy... Đúng là cái thứ tè ngồi, săn được vài thông tin thông tấn dở hơi kết hợp với nhãn quan chính trị như mắt bướm... Nông cạn quá, nông cạn quá, không xài được, không xài được.., mụ này chỉ giỏi nói xạo thôi.

Lão thừa biết nền kinh tế bấy lâu nay của thành phố là ảo, các ông chủ ngân hàng lần lượt tưng bừng khai trương chỉ để người dân giao dịch bất động sản và mua sắm, siêu thị nhờ thế mà ít nhiều phát đạt. Cái ước mơ biến thành phố thành một trung tâm sản xuất công nghiệp của cả vùng đã phá sản ngay từ trong trứng nước, thôi thì lấy cái tiêu chí làm dịch vụ, du lịch xem như hợp lí, hợp tình hơn cả. Có vị tiến sĩ khi đi dự thảo hội nghị phát triển kinh tế trọng điểm 6 tỉnh miền Trung đã nói đùa là cả 5 tỉnh kia thì năm nào cũng ngữa tay xin tiền ngân sách chính phủ, thành phố còn lại thì bán đất mà ăn, vậy phải gọi là phát triển kinh tế yếu điểm mới đúng chứ. Đúng là lão tiến sĩ láu cá thật, thâm nho thật.

Sự thịnh vượng đáng ghi nhận ở thành phố này là cà phê cóc mọc lên như nấm, trai thanh nữ tú ngồi chật cứng từ 6 giờ sáng cho đến 11 giờ trưa, từ 2 giờ chiều cho đến 6 giờ tối, chẳng khác cái chợ người, khiếp thật. Du lịch cũng đã có nhiều thay đổi, bờ biển sạch đẹp đàng hoàng hơn, ngồi cáp treo leo lên ngọn núi cao nhất thành phố để khám phá ra toàn những khối bê tông giả núi, giả đá. Sự lôm côm hoang dã ngày xưa được thay thế bằng một sự lôm côm khác, chuyên nghiệp và có chiều sâu hơn. Ngôi chùa và ông Phật to to kia vẫn vắng một cái gì đó khiến khách vãng lai viếng tự băn khoăn, vắng tiếng cốc cốc, boong boong tụng kinh đêm khuya tĩnh mịch, vắng tiếng chuông tâm linh ngân vang hướng lòng người quắt quay tìm về cỏi thiện. Ngày xưa, người ta xây chùa để giải thoát bể khổ trầm luân, ngày nay, người ta xây chùa để làm du lịch, thấp thoáng đâu đó bóng vị sư trụ trì to béo rúc rích nở nụ cười mãn nguyện.

Gặp gỡ nhiều văn nghệ sĩ nổi tiếng, xưa cũng vậy và nay cũng thế, xướng ca vô loài, phận con hát muôn đời vẫn thế, chỉ cần cho nó ăn ngon, mặc đẹp... Thôi thì vật đổi sao dời, họ khen lão thì lão khen lại như một cách đối nhân, như những món ăn sắp bày trong nhà hàng sang trọng, quá nhiều gia vị màu mè và những trang trí phù phiếm, nhấp nháp ly rượu vang đỏ lão quan sát những hình nhân kia như những con rối tất yếu phải tồn tại trên quả đất này. Mà hình như, cái giới này mỗi lúc lại càng đông đúc trong xã hội hiện nay, trong cái đất nước hình chữ S đang quằn quại từng ngày, từng ngày này. Có hiểu được lòng nhau, mới tới bờ tới bến.., đúng là tới bờ tới bến tốn kém thật, nhưng để hiểu được lòng nhau thì khó lắm, xưa nay tri âm tri kỷ đếm chưa quá một vài ngón tay.

Mấy bác xe ôm, xích lô nghỉ cũng vui thật, nhiều lúc tự ái gây sự to tiếng với nhau chỉ vì hơn thua mấy thùng bia, mấy bao thuốc lá. Nhưng với giá trị cũng chừng ấy, họ lại là những người quảng cáo nhiệt tình vô tư nhất, mà cái cách dân dã của họ mới dễ thấm lòng người, bình dân mà hiệu quả. Họ vốn đã nghèo, bây chừ cũng nghèo, mộc mạc, bảo sao nghe vậy, đến khi tức mình không diễn giải được thì bạo lực, lại dính vào con đường lao lí, tù tội. Hiểu được thì dể dụng binh, 36 kế Tàu lão vận dụng hết, vận dụng một cách trơn tru nữa là đằng khác.

Chưa bao giờ lão thiếu tự tin về những diệu kế của mình, lão bồi hồi nhớ lại những chuyện trước đây... Tội nghiệp, mấy lần Viện kiểm soát đề nghị vô tội nhưng coi như số phận tiểu tướng đã an bài, bất hạnh đường vợ con muộn màng, bất hạnh mồ côi cả cha lẫn mẹ, bất hạnh một kiếp người. Thằng Quanh với " góc quẹo" cũng nhanh nhạy hổ trợ lão kịp thời, nhưng có lẻ dạo này hắn nhậu nhiều quá hay sao mà viết như có quỷ ám. Khó xử thật, ở thành phố này, thế giới thực ai nổi tiếng hơn lão, và thế giới ảo kia thì nó là số một. Lão rít một hơi thật dài rồi nhả khói...

Đài truyền hình chiếu bộ phim "Bí thư tỉnh ủy", thế là có kẻ ton hót ví lão như ông Kim Ngọc, buồn cười thật. Người thì khoán đất cho dân để làm ăn sinh sống, kẻ thì chuyển đất của dân thành quy hoạch phân lô, bán nền.., khác nhau một trời một vực. Một Kim Ngọc lao tâm lao lực vì dân vì nước, chí công vô tư, một Kim Ngọc quá cô đơn trước những ý tưởng tốt đẹp của mình và một Kim Ngọc đã được lịch sử trân trọng ghi ơn, lưu danh muôn thủa. Còn lão, mọi việc đều thuận buồm xuôi gió, được trên dưới đồng tình nhất trí, tiền bạc rủng rỉnh, nhà cửa khang trang, những việc lão làm phải đợi lịch sử đánh giá, vì bây chừ ai dám đánh giá, biết chi mà đánh giá?! Lịch sử đâu phải dể viết, có những chuyện viết đi viết lại mà cũng chẳng biết đâu là đúng đâu là sai, học sinh bây giờ ghét nhất là học sử, và "dốt" nhất cũng là sử!

Cuối năm ngoái, lão vui mừng lấy vợ cho thằng cả, nữa cuối năm nay, lão buồn vì tang mẹ, cũng mong sao cái tập thể y bác sĩ của bệnh viện ấy chăm sóc bà mẹ nào cũng như bà mẹ lão thì phúc đức muôn đời. Công danh và bỗng lộc khiến người trần cuồng tín mê muội, mà đã tin thần thánh phò trợ thì phải sợ thần thánh quở phạt, hậu vận là kết quả được gieo từ quá khứ và hiện tại.

Trên con đường nhỏ, ngắn mang tên một nữ cách mạng tiền bối có hai công dân đặc biệt thường trú, một người rất rộn ràng và một người rất im lặng. Trong lúc lão, người nhạc trưởng rộn ràng cùng dàn hợp xướng nhà báo, công chức, văn nghệ sĩ, xe ôm, xích lô... ca khúc khải hoàn thì kẻ thất sủng im lặng kia vác cần câu âm thầm chèo thuyền lướt sóng sông Thu Bồn. Và chuyện cổ tích bắt đầu từ đây và kết thúc cũng từ đây, chỉ dành riêng cho lão, chỉ có riêng mình lão mới hiểu cổ tích độc đáo như thế nào. Cái con người im lặng thất sủng năm xưa giờ đây đã đạt được tất cả những điều mà lão thầm xây dựng, đọc lại hai câu thơ xưa mà không khỏi rùng mình.

Cố ý trồng hoa, hoa ủ rũ
Vô tình đơm liễu, liễu ra bông

Thế là từ đây, người ta chỉ còn bàn với nhau về hai từ chỉnh trang, nhưng chỉnh trang cái gì thì xem tiếp phần sau.

Chỉnh trang...
Cái lý cổ nhân đâu có gì mới "đường nối mạch, đất sẽ vượng", ai mà chẳng biết điều đó, ai mà chẳng muốn điều đó. Đường, cầu, cảng, chợ... là chân lý của giao thương, hội nhập, trao đổi, đem cái bức tranh ấy mà mê hoặc lòng người thì mấy ai không theo. Công tác dân vận vô cùng quan trọng, nhưng để làm tốt được điều này phải xuất phát từ cái tâm trong sáng, hết lòng vì việc chung nghĩa lớn. Điều khốn khổ mệt mỏi của những người làm dân vận là những thắc mắc ngược lại của dân, họ hỏi dự án ấy đủ công khai minh bạch chưa, có đủ rõ ràng pháp lý chưa, họ còn biết rõ mồm một ai sẽ được vượng sau khi dự án hoàn thành.., nhiều khi người đi dân vận cũng cứng họng, lại bị người dân cán bộ vận, quan vận lại với những lý lẽ hết sức rõ ràng hợp tình hợp lý.

Khi những con đường, cây cầu... sắp được định hình, những nhà chiến lược vĩ đại kia đã nắm rõ, làm chủ hoặc bật đèn xanh cho các đối tác thân thương... những không gian màu mỡ, đắc địa để chờ lên giá mà thịnh vượng. Dân vận mà chỉ biết tìm cách thuyết phục dân bằng mọi cách, không chịu hiểu hoặc không muốn hiểu những nguyên nhân ngóc ngách sâu thẩm để sinh ra cái tuyệt tác dự án ấy thì dẫn đến khiếu kiện, cưỡng chế, bạo lực, tang thương... là điểu dể hiểu, cũng là điều xót xa đau lòng trong mối quan hệ nhân dân và chính quyền, mà cả hai đều không thể sống thiếu nhau trong một chỉnh thể thiêng liêng là đất nước, là tổ quốc.

Không riêng gì thành phố này, ở khắp mọi nơi trên đất nước tình trạng quy hoạch và những lỗi hệ thống, thói quen bầy đàn, sự thiếu hiểu biết cùng với lòng tham vô đáy của các quan chức khiến diện mạo đô thị trở nên nham nhở, người mất đất kêu khóc nổi oan lên thấu trời xanh. Và cũng trong thời kỳ này, hình thành nên những kẻ mà trong đầu quanh quẩn một suy nghỉ duy nhất: Thế àh? Có dự án àh? Vậy là sắp có tiền rồi đấy?! Thật ra, nếu không có cách nhìn chuẩn, rành rọt về " đất đai là sở hữu toàn dân, nhà nước đại diện quản lý " thì quốc hội có họp thêm một trăm năm nữa thì những bi kịch đau lòng vẫn xảy ra. Khi cơ chế đặt vào tay những người đại diện cho nhà nước từ cấp cơ sở đến trung ương những quyền hạn vô biên mà luật và những văn bản dưới luật được hiểu một cách tùy tiện, ngẫu hứng, những thiệt thòi và bất hạnh luôn dành cho những người dân thấp cổ bé họng bởi sự bất cập ngay chính trong nội tại của luật, nền tư pháp lại quá yếu kém. Có ai đó đang kêu gọi "quyền sơ hữu tư nhân về đất đai", coi chừng lại mắc bẫy thêm một lần nữa, tạo điều kiện hợp thức hóa tài sản cho những quan tham chưa lộ, mà số đó không bao giờ là con số ít, trong khi chính quyền lại phạm và khó có thể chỉnh đốn nhiều lỗi hệ thống như hiện nay.

Cái khác lạ của thành phố này là phiếu, mà lợi hại của nó chỉ người tạo ra nó, phân phát nó mới hiểu hết. Người ta ca ngợi nhiều về sự chỉnh trang đô thị nơi đây bỡi phần nhiều lão biết chia sẽ và vận dụng rất tốt khã năng chóp bu vận, cái quan trọng nhất trong một quy hoạch là môi trường kinh doanh, sinh sống, khã năng tạo ra công ăn việc làm thì lão hầu như mơ hồ bỏ ngõ, mà hậu quả của nó sẽ đến trong một thời gian không xa lắm đâu. Lão thường cười một mình khi có một đám người luôn binh vực lão như một chân lý "ăn được, làm được", còn một số đông khác sẽ mãi tranh luận loanh quanh với những câu hỏi: ăn không được, làm không được; ăn được, làm không được; ăn không được, làm được... Lão quá hiểu ngay đến một tên trùm ma túy ở Peru vẫn được phong thánh nơi ngôi làng hắn ở, và trước khi bị bắt hắn đã xây dựng cho mình một lực lượng bảo vệ còn đông hơn cả cảnh sát của quốc gia. Khen và chê là lẽ đương nhiên ở đời, xã hội càng tôn vinh những người thực dụng thì càng có lợi cho lão và thực chất lão là một kết tinh độc đáo của xã hội hài hước hiện nay. Sách Phật dạy, thời mạt pháp, đồng tiền lên ngôi, những giá trị đạo đức xuống cấp trầm trọng, nổi bất an rình rập mọi nhà, ra đường đâu đâu cũng gặp quỷ...

Nghịch lý luôn tồn tại, nếu trí thông minh thôi thúc việc đập bỏ bức tường vô lý bao nhiêu năm nay ở công viên khiến người dân vỗ tay hoan nghênh thì sự ngu dốt quyết liệt vét sạch những khu rừng phi lao, bạch đàn chắn gió, chắn cát ven biển mà các nhà khoa học cũng ngán ngẫm lắc đầu để ngầm nuôi dưỡng những cơn tàn phá âm ĩ hung dữ của thiên nhiên, tác hại đâu phải lúc nào cũng thấy ngay lập tức. Nghịch lý khi đứng ngắm đức bà Quan âm nơi dãy núi Chè Non mà không biết là ngài đang giáng trần cứu độ chúng sinh hay muốn thăng lên tít trời xanh lánh xa chốn phồn hoa ô tục, rồi tự sướng rằng nhờ vị bồ tát này nên thành phố mấy năm nay không có bão, đám ăn theo nói leo bắt nhịp hòa ca. Nghịch lý đỉnh điểm, khi những tên bồi bút trong và ngoài nước đặt lão ngang hàng Lý Quang Diệu. Để có thành phố hiện tượng này lão phải bỏ công bỏ sức vẽ dọc, vẽ ngang cái bản đồ chỉnh trang lại đô thị, để có một Singapore chính hiệu đẳng cấp quốc tế mà sự phồn vinh được cả thế giới công nhận thì ông Lý Quang Diệu chỉ cần ngồi một chổ, suy nghỉ thận trọng và quyết định chỉnh trang chính cái đầu của ông ta. Mọi công dân thế giới và ngay cả công dân thành phố này, nếu có điều kiện đều muốn đến cái cảng cá nhỏ bé, nhem nhuốc xưa kia để chiêm ngưỡng, để học tập. Làm phép toán nhỏ sẽ thấy cần mấy chục năm thì thành phố này mới bằng được họ, và có lẻ với suy nghỉ như hiện nay thì dấu bằng đó khó có thể thành hiện thực, đã thế khi mình tiến bộ chẳng lẻ người ta không tiến bộ?

Cầu thị thì phải biết khiêm tốn, tài hèn sức mọn thì phải biết hy sinh, lắng nghe, chấp nhận những lời nghịch tai mà thông tuệ, mà minh triết. Còn nếu khăng khăng bảo lưu sự thông minh duy nhất của mình thì cứ chỉnh trang, chỉnh trang luôn là điều cần thiết, và việc đầu tiên là hãy chỉnh trang lại cái đầu của chính mình.

Tiền bạc sẽ giúp con người ta vương giả cả đời nhưng không mang theo được lúc chết. Phấn son, nước hoa, áo quần... chỉ để người ta bảo lưu, kéo dài cái đẹp hình thức bên ngoài, căn bệnh mãn tính giấu dốt và kiêu ngạo nằm sâu bên trong, khó thấy và khó chữa. Muôn đời vẫn thế, phong độ chỉ tạo ấn tượng nhất thời đẳng cấp mới là mãi mãi.

Sẽ chẳng còn lão bóng đá, lão xung kích, lão đối thoại, lão cầu thị, lão ăn xin, lão xây cầu, lão pháo hoa... mà chỉ là cát bụi, những cát bụi cuối cùng trong những toan tính cuối cùng. Cát bụi sẽ trở về cát bụi.

Những ngày cuối cùng năm Tân Mão.

MP

Xem thêm:
- Nhìn đất nước từ cảm nhận thành phố nhỏ bên sông Hàn