>> Cấm dùng thiết bị nghiệp vụ xâm phạm bí mật đời tư (híc)
>> Tòa Tây Ban Nha ra lệnh bắt cựu lãnh đạo TQ về cáo buộc diệt chủng
Sự kiện Tòa án quốc gia Tây Ban Nha vừa phát lệnh truy nã và truy tố tội giết dân Tây Tạng nhằm vào ba ông lớn (Giang Trạch Dân, Lý Bằng, Hồ Cẩm Đào) cùng ba ông nhỏ (cựu lãnh đạo an ninh Kiều Thạch, cựu Bí thư Tây Tạng Trần Khuê Nguyên, cựu Bộ trưởng kế hoạch hóa gia đình Bành Bội Vân) đã thu hút sự chú ý đặc biệt dư luận.
Đụng tới nóc! Sự việc xảy ra chỉ vài tháng sau khi Trung Quốc và Tây Ban Nha kỷ niệm 40 năm quan hệ ngoại giao và chỉ hơn một năm sau khi Ngô Bang Quốc, trong chuyến công du Tây Ban Nha tháng 5-2012, còn nói quan hệ hai nước trở nên “tốt nhất hơn bao giờ hết trong lịch sử”. Một trong những nhân chứng của Tòa án quốc gia Tây Ban Nha là viên bác sĩ Mỹ Blake Kerr, người cho biết mình từng chứng kiến các vụ cưỡng ép phá thai và triệt sản mà an ninh Trung Quốc thực hiện tại Tây Tạng thập niên 1980-1990.
Đây không là lần đầu tiên Tòa án quốc gia Tây Ban Nha gây cú sốc trong quan hệ ngoại giao giữa nhà nước Tây Ban Nha với nước ngoài. Năm 1998, thẩm phán điều tra Tây Ban Nha Baltasar Garzón từng phát lệnh truy nã Augusto Pinochet. Thành lập năm 1977, Tòa án quốc gia Tây Ban Nha có quyền tài phán phổ quát (universal jurisdiction) trong việc theo đuổi điều tra và truy tố tội phạm chiến tranh thế giới hoặc những tội ác vi phạm luật pháp quốc tế chống loại loài người và diệt chủng. Từ đó đến nay, Tòa đã kết tội các viên chức Rwanda, cựu sĩ quan Nazi, quân đội Israel… Năm 2009, họ còn cáo buộc một số viên chức chóp bu trong Nội các George W. Bush tội vi phạm luật quốc tế trong việc tra tấn tù nhân tại Guantanamo. Nói vậy để thấy cách thức làm việc độc lập của Tòa án quốc gia Tây Ban Nha. Chính phủ Tây Ban Nha đã gặp không ít rắc rối ngoại giao bởi những màn thọc gậy bánh xe của Tòa án quốc gia nước mình nên đã tìm cách hạn chế quyền điều tra-truy tố bằng việc đưa ra qui định rằng chỉ những vụ việc liên quan trực tiếp đến Tây Ban Nha thì Tòa mới được phép thụ lý. Lần này, vụ Tây Tạng lại nằm gọn trong luật định, bởi một trong những nguyên đơn, Thubten Wangchen, là người Tây Tạng mang quốc tịch Tây Ban Nha!
Bắc Kinh tất nhiên chỉ trích gay gắt Tòa án quốc gia Tây Ban Nha. Thật ra thì Tòa án quốc gia Tây Ban Nha không thể đụng được cái móng chân của tam đại nhân Giang Trạch Dân, Lý Bằng, Hồ Cẩm Đào nhưng vụ việc cũng ít nhiều làm mất uy tín Trung Quốc, trong bối cảnh làn sóng chống Trung Quốc của người Tây Tạng dâng cao hơn bao giờ hết. Tháng 10-2013, có tin cho biết an ninh Trung Quốc đã nổ súng vào nhóm biểu tình Tây Tạng làm bị thương 60 người. Từ năm 2009 đến nay, hơn 120 người Tây Tạng đã tự thiêu để phản đối ách cai trị của Hán tộc Trung Quốc.
Và dù gì, vụ việc cũng tạo ra một hiệu ứng nhất định đối với các nước EU lâu nay vốn phớt lờ vấn đề nhân quyền tại Tây Tạng. Nó như một tiếng chuông nhắc nhở giới chính trị gia EU đừng quên Tây Tạng khi chơi với Trung Quốc và nên dùng Tây Tạng để gây sức ép Trung Quốc trong các đàm phán quan hệ mậu dịch-kinh tế. Nó có giá trị gần tương tự vụ Na Uy chơi “xỏ lá” Trung Quốc khi trao Nobel Hòa bình cho Lưu Hiểu Ba năm 2010. Trong bối cảnh các chính phủ EU, đang lún nợ, tỏ ra nhún nhường để tìm được đồng vốn đầu tư Trung Quốc, thì sự lên tiếng của các thể chế độc lập như Tòa án quốc gia Tây Ban Nha hoặc Ủy ban Nobel Na Uy tỏ ra có giá trị cảnh báo nhất định, đặc biệt đối với các nước hành xử theo kiểu rừng rú giang hồ.
Không biết những ngày tới phản ứng cụ thể của Bắc Kinh như thế nào đối với Madrid nhưng chắc chắn quan hệ cũng bị ảnh hưởng. Đúng là bang giao hai nước đang rất nồng ấm. Tháng 5 rồi tháng 9-2012, (Thủ tướng) Ôn Gia Bảo gọi điện cho Thủ tướng Jose Luis Rodriguez Zapatero. Tháng 11-2012, Phó Chủ tịch Tập Cận Bình cũng tạt qua Mallorca (trong chuyến công du châu Phi) và “hai bên ăn tối vui vẻ” với sự tiếp đãi của nữ Ngoại trưởng Trinidad Jimenez. Tháng 12-2012, phiên họp lần thứ 22 của Ủy ban mậu dịch-kinh tế hỗn hợp Tây Ban Nha-Trung Quốc cũng được tổ chức tại Bắc Kinh…
Xem thêm:
- Nỡm ạ, vậy là đã rõ!
- Tên Voi Hămđi ở Bắc Giang
- Tôi chả thấy ý nghĩa chính trị gì ở đó cả
No comments:
Post a Comment