Về ẩn dụ “hổ” và tham nhũng

>> Quảng Bình: “Ém” hàng cứu trợ bán lại cho dân 130.000đ/suất
>> Vinashin bị khai tử, chuyển thành SBIC
>> “Không đổi mới thể chế, khó tạo dựng niềm tin”


Nguyễn Khắc Mai

Trên diễn đàn Quốc hội, mấy ngày vừa qua đã vang lên những nghị luận, lên án, tìm nguyên nhân tham nhũng và chống tham nhũng. Đã từng có ý kiến ví tham nhũng như hổ. Ẩn dụ ví tham nhũng như cọp dữ, có gây được ấn tượng, cái to lớn, dữ dằn, làm người ta hình dung tầm vóc quan trọng của tham nhũng và vấn đề chống tham nhũng. Ông nghị ấy nói, lâu nay đánh tham nhũng như đánh ruồi. Một vị khác, trước khi đi họp, gặp mặt cử tri, đã nói tham nhũng như ghẻ ngứa, rất khó chịu.

Nói chung, người ta cố tìm những thao tác ngôn từ để gây ấn tượng. Tầm cỡ lãnh đạo quốc gia, mà chỉ nghĩ được tham nhũng như ghẻ ngứa, ở thập kỷ thứ hai của Thế kỷ 21, thì mô hình tư duy quả nhiên là quá đơn giản, nó nói lên cái tầm cảm giác, tức là bậc thấp nhất của tri thức, chưa đạt tới tầm khái quát, có ý nghĩ về triết lý và tư tưởng. Lãnh đạo quốc gia chỉ mong chờ ở cảm tính may ra chỉ phù hợp với xã hội đơn giản, thủ công nghiệp.!

Nay xin nói về ẩn dụ “hổ”. Nói tham nhũng như hổ có ba điều lạc hậu.

Một là loài hổ hiện nay là loài quý, hiếm, phải chăm lo, bảo vệ. Nó đã trở thành tên tuổi trong sách đỏ  của thế giới.

Hai là trong tâm thức của người Việt  xưa, do sợ hãi, mà coi nó như một lực lượng siêu nhiên phải thờ phụng. Nếu ví tham nhũng như hổ hóa ra chỉ còn cách thờ phụng nó hay sao.

Thứ ba là, người ta đã liên hệ hổ với tham nhũng đã hơn hai ngàn năm nay. Khổng  tử từng kể câu chuyện “Hà chính”, như sau: Một người đàn bà đến dựng nhà ở bìa rừng nhiều hổ báo. Có người hỏi, sao lại đến ở một nơi nguy hiểm như vậy. Bà trả lời“thà ở với hổ báo còn hơn ở với hà chính.” Khổng tử kết luận “hà chính mãnh ư hổ”, nghĩa là hà chính còn bạo ngược hơn cả hổ báo”. (xem thiên Đàn cung sách Lễ ký).

Những ví von, ẩn dụ như vậy, chỉ làm người có chút lương tri, hiểu biết phải nhếch mép, đau lòng. Tham nhũng xưa gắn với chế độ phong kiến. Thường khi những minh quân nỗi dậy, dựa vào dân, nổi can qua trị tham nhũng. Rồi sau một hồi, con, cháu suy đồi, lại tham nhũng, lại phải đứng lên lật đỗ. Ở thời đại mới, trong chủ nghĩa tư bản, người ta tìm ra giải pháp hữu hiệu (nhất hiện nay) trong việc xây dựng một chế độ chính trị dân chủ, tam quyền phân lập, Nhà nước đặt dưới sự kiểm soát hoàn toàn của nhân dân, của xã hội. Thế mà tham nhũng vẫn còn xảy ra. Có điều dù Tổng thống, dù Thủ tướng hay bất kỳ ai, trước sau đều bị luật pháp và nhân dân vạch trần và trị tội, báo chí ta vẫn thường đưa những tin như vậy.

Nhà nước ta và đảng cầm quyền hiện nay hãy "đi tới tận cùng ngôn cú" – nghĩa là trong lĩnh vực tư tưởng, chính trị, đường lối, chính sách, tư duy…hãy đi cho đến tận cùng. Đừng suy nghĩ nửa vời, đừng tư duy hời hợt. Đặc biệt là không đánh tráo khái niệm, để lừa dối ru ngủ mình và đánh lừa người khác.

Chỉ có một con đường cải cách thể chế chính trị, xóa bỏ chuyên quyền, độc đoán, trao quyền thật sự cho Dân, thật lòng tôn trọng Dân quyền… Còn như làm những việc ấy thế nào, ngay lịch sử hiện đại của nước ta cũng từng có kinh nghiệm. Vấn đề là như C.Mác nói, có sám hối thành tâm hay không. Bởi nếu sám hối thành tâm thì có cơ cứu rỗi.

Hãy quyết tâm và quyết chiến để xóa bỏ “hư hỏng cũ kỹ” như CT Hồ Chí Minh từng di chúc, may ra có thể tạo dựng được Đảng cầm quyền và Nhà nước trong sạch, hữu hiệu, thật sự vì Nước, vì Dân./.

(Ông già ở Ô Đồng Lầm)

Nguồn: DĐDSXH


Xem thêm:
- Lão dại cái chỗ mô?
- Ông là quan to, tôi tin ông!
- Phải ghi rõ “kinh tế nhà nước không bao gồm doanh nghiệp nhà nước”

Hai quốc tang!

>> "Địa chấn" Thanh Ba
>> Phút sinh tử của các công nhân ở xưởng pháo hoa phát nổ như bom
>> Vụ nổ kho pháo hoa: Vương vãi những tấm sắt nặng cả chục kg
>>>>> Vì sao cư dân mạng thất vọng với VTV?
>> Nổ kho pháo hoa: Tìm thấy nhiều 'vũ khí' sát thương

Sáng nay mọi thứ như ngưng đọng với quốc tang Đại tướng Võ Nguyên Giáp. Đến giờ này, ở HN, dần dần mọi thứ sẽ trở lại bình thường.

Quốc tang Đại tướng Võ Nguyên Giáp thì phải như vậy rồi. Không có gì phải bàn cãi. Ông là người có công rất lớn với đất nước.

Nhưng tôi thấy nặng nề hơn với những thông tin về những đám tang liên tiếp ở Phú Thọ. Các phóng viên nói rằng, trên đường về Việt Trì, cứ cách một đoạn lại có một đám tang. Có những đám tang chỉ cách nhau vài chục mét. Họ là gia đình các nạn nhân vụ nổ pháo hoa ở nhà máy Z121.

Đấy cũng là những nỗi đau quá lớn. Hàng chục gia đình đang sống yên bình và người thân của họ đã chết thê thảm lại vì sự bất cẩn trong công tác bảo quản. Số người tử vong đã lên tới trên 20 và còn hàng chục người khác có thể ko sống nổi hoặc có sống cũng vật vã vì bị bỏng quá nặng. Nhưng hình như, trong cả nỗi đau chung của dân tộc về lễ tang vĩnh biệt Tướng Giáp, thông tin về sự cố khủng khiếp này, ngoài trừ 2-3 tờ báo (TT, Infornet…) cũng chỉ chiếm diện tích rất nhỏ trên các trang báo. Thậm chí, có báo đến giờ này cũng chỉ đăng rất ngắn tt từ hôm trước và cũng ko chính xác với 7 nạn nhân tử vong.

Đại diện của Bộ Quốc phòng nói rằng, xác định nguyên nhân ban đầu là do pháo hoa… tự cháy.

Lại là lý do khách quan ư? Sao ở nhiều nước pháo hoa của họ không tự cháy? Mà ở ta, riêng về pháo hoa, có 2 vụ nổ gây chết người thê thảm thế rồi? Thế sau này nhà máy Điện hạt nhân có gì không ổn lại bảo do tự cháy, tự nổ à? Hay bể chứa Bô xít có sự cố thì cũng bảo do bùn nó tự rò rỉ à?

Đã có quá nhiều tai nạn gây chết nhiều người cùng lúc trong khoảng 2-3 năm qua. Vụ lật tàu ở Quảng Ninh hơn 10 người chết, vụ cháy xưởng may ở Hải Phòng, 13 người chết; vụ lật tàu ở TP Hồ Chí Minh, chết gần hết 2 gia đình; hàng loạt tai nạn giao thông nghiêm trọng làm chết nhiều người ko đếm xuể..Toàn những vụ chết rất tang thương mà đều từ những lý do từ những bất cẩn của con người, từ việc không chấp hành các quy định, quy chuẩn về an toàn…mà cơ quan quản lý nhà nước cũng thiếu trách nhiệm.

Việt Nam cũng đã có những vĩ nhân, những nhà lãnh đạo giỏi. Đại tướng Võ Nguyên Giáp là người cuối cùng mà người ta “thương chung khóc cùng” (Nguyễn Ngọc Tư), người ta phải khóc vì chẳng còn ai thế nữa, sẽ chẳng còn vị lãnh đạo nào vẹn cả tài, đức như ông… Nhưng thế hệ ấy cũng đã qua rồi. Những thước phim về chiến thắng, về chiến tranh chiếu mãi trên tivi mấy hôm nay để vinh danh ông cũng rất hợp nhẽ, đúng lúc.

Nhưng sau quốc tang lớn này, vào những dịp lễ, tết… nếu tiếp tục chiếu phim, ca hát mãi về chiến thắng, về chiến tranh với Pháp, với Mỹ… lặp đi, lặp lại cũng khiến người ta chán lắm. Đừng ru ngủ nhau nữa. Hèn kém mãi về kinh tế, cứ khủng hoảng kinh tế liên tiếp thế này, chẳng mấy chốc phải nhìn sang Myanmar, Lào, Campuchia… để xem họ làm ăn thế nào mà tiến nhanh thế thì chẳng có vinh quang nào trong chiến tranh, trong quá khứ xóa được nỗi nhục ấy!

Bây giờ, Việt Nam cần một thế hệ lãnh đạo giỏi giang, đoàn kết, cần những lãnh đạo xuất chúng biết đưa đất nước phát triển kinh tế, xã hội về mọi mặt; biết nhìn ra những yếu kém trong tính cách con người VN, những kém cỏi trong cách làm ăn, cách sống… của người Việt ví dụ như cái tính cách bất cẩn, làm gì cũng phớt phát, qua loa… để thay đổi nó, nâng cao chất lượng sống về mọi mặt, đảm bảo sự an toàn, không xảy ra những vụ tai nạn thương tâm, không xảy ra những thảm họa về môi trường, sinh thái… Nhưng là ai, những ai bây giờ? Nhìn đỏ mắt mà không dễ thấy ai để đặt niềm tin vào đó.

Chắc sẽ không có quốc tang cho hàng chục cán bộ, nhân viên tử nạn của nhà máy Z121. Quốc tang của Việt Nam chỉ dành cho những yếu nhân, lãnh đạo cấp cao. Nhưng trong lòng nhiều người dân, bên cạnh nỗi đau vì đất nước mới mất đi một người đáng kính phục-Đại tướng Võ Nguyên Giáp thì đây cũng là một quốc tang bất ngờ nữa-cũng rất đau xót. Và người ta còn phải khóc thầm, cho những quốc tang không được công bố ấy, còn có thể xảy ra ở lúc này, lúc kia, bởi thói vô trách nhiệm, bởi những bất cẩn chết người… với những công trình, dự án, công việc đòi hỏi sự nghiêm ngặt cao độ về sự an toàn.

Nguồn: FB Mạnh Quân


Xem thêm:
- Chưa tới tương lai
- Quốc tang - Luật và Lệ
- Không răng hết, Lý, Tưởng hĩ!